Dünyada inanılmaz bir girişimcilik rüzgarı esiyor. Kuluçka merkezleri, konferanslar, startuplar, seminerler, yatırımcılar, yarışmalar derken Türkiye de bu kervana katılmış bulunuyor.

 

Bu kadar hızlı gelişmeler olurken kavram karmaşası pekala olabiliyor. Örneğin “startup” kelimesinin Türkçe karşılığı olduğunu sanıyordum. Gerçekten çok şaşırdım, Türkçe’sini bir türlü bulamadım. Hem yakın çevreme hem de Twitter’dan da sordum, ikna edici bir cevap alamadım. Bu bana“computer” çağının başlangıcındaki durumu hatırlatıyor. Yeni çağın başladığını farkeden Türk Dil Kurumu “Bilgisayar” sözcüğünü çıkartarak önemli bir ilke imza atmıştı. Şimdi de yeni bir girişimcilik çağı başlıyor ve kavramları yerli yerine acilen oturtmamız gerekiyor.

 

Girişimcilik ekosisteminde “startup” kelimesi en çok kullanılan sözcüklerden. Yeni bir girişime başlamış şirketler için kullanılıyor ancak “girişim” sözcüğünü“startup” için kullanmak kavramların zihnimizde halen yerine oturtamadığımızı gösteriyor.

Bıyığı yeni terlemiş startup bir şirketin dinamikleri son derece farklıdır. Startup büyük pazara hitap eder ancak “pivot” dediğimiz bir döngü eşiği vardır. “Pivot” döngüsünde startup ilk müşterileriyle veya servis kullanıcılarıyla prototipini hayata geçirerek modelini ispatlamaya çalışır. Bu dönemde genellikle startup‘ın sunmuş olduğu ürünü veya servisi müşteri veya kullanıcı şekillendirir. “Pivot” döngüsünden çıkan startup iş modelini, fikrini ispatlamış ve artık geniş kitleye açılabilme hakkına sahip olmuştur.

Bundan sonra startup elinden geldiğince hitap ettiği büyük pazarda müşteri kitlesini katlayarak hızlı bir büyüme hızını yakalamaya çalışacaktır. 2-3 kişilik şirkete kısa zamanda personel alımı yapılacak, takımlar oluşturulacak ve kurumsallığın gerektirdiği muhasebe, insan kaynakları, hukuksal prosedürler gibi departmanlar oluşturulacaktır.

Dolayısıyla “girişim” kelimesi “startup” yerine kesinlikle geçmez. Bir bakkal, manav, lokanta da girişimdir ama hitap ettiği dar kitle ve ulaşabileceği büyüklük belli olduğundan startup olarak sayılması yanlıştır. Eğer lokal küçük işletmeler “Franchising” modelini benimseyip ülke çapında zincirler oluşturabilirseler onlar da başlangıç aşamasında startup sayılırlar. Yani büyük pazar kitlesine hitap edebilen, hızlı büyüme grafiğine talip başlangıç aşamasındaki şirketler startup sayılırlar.

Biz Türklerin “Başka şubemiz yoktur“ mantığından çıkıp, Franchisingmodelini ne zaman öğreneceğimizi merak ediyorum. Yurt dışına gelen Türk’ler bile değişmiyor. Bir lokanta açıyorlar, yirmi yıl orada kalıyorlar. Amerika gibi Franchising Fast Food modellerinin vatanında Türk’ler halen aynı kalıyorsa bu durum modern ekonomiyi, markalaşmayı ve onun gerektirdiği kavramları tam benimseyemeyişimizin göstergesidir.

Türkiye’nin artık startup lara ihtiyacı var, girişimlere değil. Startuplar markaolabilme potansiyeline sahipler. Markalaşmak bir startup şirketinin en büyük hayali olmalıdır. Büyük düşün küçük başla, yani startup kur markalaş anlıyorum ben bundan.

İşin kötüsü de ne biliyor musunuz. Devletin de “startup” ve“girişim” kavramlarının arasındaki farktan anladığı yok. Tv, gazete gibi geleneksel medya sosyal medyaya savaş açtığı ve kaynak gösterilse bile alıntı yapılmasının yasalarla önüne geçilmeye çalışıldığı bir ülkede, sizin dinazorlarastartup kavramını anlatabilmeniz çok zordur.

Amerika’da startuplar için C-Corp türünde şirket türü bile var. Bir startupın LLC (Limited) şirket kurması gerekmiyor, C-Corp şirket türü kurarak vergiden masrafları kısıyor hem de yatırımcıyla legal prosedürler kolaylaşıyor. Devlet startup’larını yasal olarak konumlandırdığında girişimcilik ekosisteminde bir çığır açmış sayılıyor.

Henüz startup kelimesinin Türkçe karşılığını ben bulamadım. Bu kadar önemli bir kavramın Türkçe karşılığına girişimcilik ekosistemdeki insanların duyarsızlığı da ayrı bir problem. Bir milletin dili kendi özüdür, kültürünü şekillendirmede ve korumada baş unsudur. Başka milletlerin teknolojisini, tekniğini, iş modellerini alalım da onun dilini niye alıyoruz. İlk önce startup ın ne olduğunu anlamamız gerekiyor sonra da adam akıllı bir Türkçe isim vermemiz gerekiyor.

 

 

İnovasyon = Yenilik,

Incubator = Kuluçka

Accelerator = Hızlandırıcı

Pivot = Döngü Noktası

Startup = ?

Kaynak:2kere2beseder.com

Saygı Günenç "paylaşmak ayrıcalıktır"