İş yerinde yaşanan her olay mobbing midir?
Çoğu zaman mobbing ile çalışanlara zarar veren diğer davranışlar birbirinden ayrılamamaktadır. Psikolojik taciz yani yıldırma kavramı, çatışma ve şiddet birbirinden farklıdır. Her çatışma mobbing sayılamayacağı gibi, şiddeti içeren bir davranış aynı zamanda mobbingi de yaşatmaktadır. Kavramları biraz daha ayrıntılı işlemek bu konuya açıklık getirecektir.
Çatışma: iki ya da daha fazla kişinin, belli bir konuda/konularda anlaşamamasıdır. Belli düzeyde çatışma işyerlerinde normal hatta farklı fikirleri beslediği için yararlıdır. Peki bunu mobbingden nasıl ayırabiliriz?
Mobbingi çatışmadan ayıran en önemli özellik; ahlak dışı olmasıdır. Bu sebeple de verilen zararın büyük olması “çatışma”dan diğer bir farkıdır. Üstelik bir taraf güçlüyse (statü, durum, şartlar) ve aynı ya da benzer baskıyı sürekli olarak uyguluyorsa bu kesinlikle mobbingdir.
Çatışma ortamında, doğrudan bir iletişim, ortak bir amaçla bir arada bulunma, karşılıklı düşündüklerini ifade edebilme söz konusudur. Mobbing ortamı; fikirler ön planda sunulmadan, çalışan statüsünün, rolünün vurgulandığı, düşmanca davranışların sergilendiği, gizli kayırmaların, taraf tutmaların, şahsi eziyetlerin yaşandığı ortamlardır.
Şiddet: Bağırma, küfür etme, isim takarak alay etme, tehdit, dayak, silahla yaralama, soygun, cinayet olaylarının hepsi şiddet olarak tanımlanır. Şiddeti içeren bir davranışı mobbingden nasıl ayırabiliriz?
Şiddet içerikli davranışlar; saldırı, cinsel taciz, fiili taciz, küfürlü konuşma, saldırma, eşyaya ya da kişiye zarar verme şeklinde oluşurken, mobbing olarak tanımladığımız psikolojik davranışlar ağır suç teşkil etmemektedir. (istisnalar hariç) Yani eğer çalışan fiili taciz görüyorsa “bu mobbing midir?” diye düşünmemeli bu davranışın zaten suç teşkil edici olduğunu bilmelidir…
Saygı Günenç
Aralık/2013